Marchewka nie dla każdego!

Marchewka, warzywo kojarzące się z dzieciństwem. Kto z nas nie zapamiętał tego monotonnego, pomarańczowego koloru w zupkach i przecierach, sokach i deserach? Marchewka jest źródłem wielu wartościowych składników, których prozdrowotnych właściwości nikt nie podważy. W korzeniu marchewki znajdziemy np. witaminę C, E, kwas foliowy, niektóre witaminy z gr.B, czy sole mineralne jak żelazo i wapń. Marchewka podobnie, jak inne warzywa i owoce o intensywnym pomarańczowym i czerwonym kolorze swoją barwę zawdzięcza obecności beta-karotenu, barwnika roślinnego, który dla człowieka jest prowitaminą witaminy A.

Dlaczego witamina A jest niezbędna w diecie przeciętnego Kowalskiego? Ponieważ wpływa przede wszystkim na kondycję oczu, a jej niedobór prowadzi do kurzej ślepoty. Witaminę A w swojej czystej postaci znajdziemy w produktach pochodzenia zwierzęcego, jak mięso, jaja czy tran. Produkty roślinne zawierać mogą jedynie prekursor tej witaminy.  Skupmy się teraz na beta-karotenie. Już od dawna związek ten uważany jest za silny zmiatacz wolnych rodników. Jest to tzw. antyoksydant. Działanie antyoksydacyjne to działanie korzystne dla ustroju człowieka, ponieważ wiąże się z usuwaniem reaktywnych form tlenu, a tym samym zapobiega docelowo degradacji DNA i mechanizmom starzenia się człowieka. Okazuje się jednak, że nie zawsze beta-karoten zachowuje się jak antyoksydant. W obecności chociażby metali ciężkich (np. w dymie papierosowym) paradoksalnie sam przyczynia się do powstawania wolnych rodników, porzuca rolę antyoksydanta w komórce i staje się silnym protooksydantem, generującym nowe zasoby reaktywnych form tlenu.

 Dawniej uważano beta-karoten za jeden z tych związków, który zmniejsza ryzyko zachorowania na raka płuc. Po serii badań przeprowadzanych na palaczach teza ta musiała zostać obalona. Nałogowi palacze suplementowani beta-karotenem częściej zapadali na złośliwy nowotwór płuc niż osoby nie przyjmujące beta-karotenu. Jaki wniosek przychodzi Wam do głowy? No właśnie! Jeść marchewkę i rzucić palenie!